Πέρασαν τριάντα δύο χρόνια και μεσολάβησαν σαράντα πέντε χιλιάδες μίλια στη θάλασσα από τότε που για πρώτη φορά αρμένισα, παιδάκι ακόμη, ένα περίεργο τετράγωνο μικρό σκάφος του τύπου Optimist. Ήταν σε μια παραλία της Χαλκιδικής και υπό την επίβλεψη ενός καλού οικογενειακού φίλου, πρωταθλητή Ελλάδος τότε στα Finn, όταν ξεκίνησε μία διαδρομή που καθόρισε τη ζωή μου και την οπτική γενικά μέσα από την οποία αντιμετωπίζω τα πράγματα, αν δε με στιγμάτισε κιόλας.
Στα μάτια μου εκείνο το σκάφος έμοιαζε γιγάντιο ενώ τώρα μόλις και μετά βίας ίσως να μπορούσα να χωρέσω σε κάτι παρόμοιο. Σε κάθε περίπτωση, ο ορίζοντας ήταν o ίδιος, δηλαδή ήταν άπειρος! Πλέον, τρεις γεμάτες δεκαετίες μετά, πίσω από τα γαλαζοπράσινα νερά της ακρογιαλιάς στη Σάνη και με το ξενοδοχείο στην πλάτη μου, βρίσκομαι να αντικρίζω την ίδια ακριβώς απεραντοσύνη της θάλασσας.
Είναι ανώφελο να αναφερθώ στα πράγματα που στο μεταξύ άλλαξαν. Η κοινωνία, η οικονομία, οι συνήθειες, οι συνθήκες… Η τεχνολογία και η εξέλιξη… Οι ευκολίες και οι δυσκολίες… Ο φυσιολάτρης οδοιπόρος του καλοκαιριού έδωσε τη θέση του σε οργανωμένους ταξιδευτές ολιγοήμερης κρουαζιέρας. Οι αθλητές έγιναν επαγγελματίες ιστιοπλόοι και πολλοί από αυτούς έφεραν διεθνείς διακρίσεις και κέρδισαν κύπελλα και μετάλλια. Τα ίδια τα σκάφη άλλαξαν, ελάφρυναν, έγιναν ασφαλή και γρηγορότερα. Η χρήση τους έγινε ευκολότερη και — το κυριότερο ίσως — το άθλημα είναι πλέον προσιτό και προσβάσιμο.
Πλέον, τρεις γεμάτες δεκαετίες μετά, πίσω από τα γαλαζοπράσινα νερά της ακρογιαλιάς στη Σάνη και με το ξενοδοχείο στην πλάτη μου, βρίσκομαι να αντικρίζω την ίδια ακριβώς απεραντοσύνη της θάλασσας.
Η ναυτική τέχνη, η ναυτοσύνη, η ναυπηγική και κυρίως η ναυσιπλοΐα —ως πρακτική και ως μέθοδος μεταφοράς στη θάλασσα—για χιλιάδες χρόνια, ελλείψει κινητήρων εσωτερικής καύσης, ταυτίστηκε με την ιστιοπλοΐα και τη δυνατότητα πρόωσης που παρέχει ο άνεμος. Η εκπαίδευση των ναυτικών στόχευε για αιώνες στην ανάπτυξη των τεχνικών εκείνων και των ικανοτήτων που συναντούμε πλέον συχνότερα ανάμεσα στους σύγχρονους αθλητές ιστιοπλόους καθώς και στην αγωνιστική ιστιοπλοΐα γενικότερα. Εξάλλου, δεν είναι άστοχο να θεωρήσουμε πως ο Κολόμβος κατ’ ουσίαν “αγώνα έτρεχε”, έτσι ώστε να φθάσει εγκαίρως στο Νέο Κόσμο, πριν μάλιστα του εξαντληθούν οι προμήθειες.
Στην Ελλάδα των έξι χιλιάδων νησιών και της τεράστιας ακτογραμμής, που είναι η δέκατη μεγαλύτερη σε μήκος στον κόσμο, είναι δύσκολο να μην ταυτίσει κανείς —με τον έναν ή τον άλλο τρόπο —τη ζωή του με τη θάλασσα. Πράγμα που με κάνει εύλογα να διερωτώμαι, “γιατί άραγε δεν ανακαλύψαμε εμείς την Αμερική;” Το πολύ προσωπικό μου κριτήριο δίνει μία ρηξικέλευθη απάντηση. “Ο άνθρωπος ως ναύτης ανακάλυψε τον κόσμο όλο, και όχι βέβαια ως έθνος ή ως πολίτης ενός μεμονωμένου κράτους, υπό τη σημαία του οποίου βρέθηκε κάποια στιγμή να αρμενίζει· τυχαία ή όχι, δεν έχει σημασία…”
Αν λοιπόν η ναυτική τέχνη μας ενώνει όλους ως πολίτες του κόσμου, ο ιστιοπλοϊκός στίβος —ως πρωταθλητισμός, ως ευγενής άμιλλα και υπό αυτήν την έννοια ως αναμέτρηση —συγκεντρώνει και αναδεικνύει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που δίχως άλλο παραπέμπουν σε ένα μακρινό, κοινό ναυτικό παρελθόν. Πώς όμως άραγε θα περιέγραφε κανείς έναν τέτοιο στίβο και ποια θα ήταν τα χαρακτηριστικά του;
Με καταξιωμένους αθλητές και διεθνείς, επίλεκτες συμμετοχές!
Με ίδια σκάφη, one design, πανομοιότυπα και ισοδύναμα!
Με τον ίδιο καιρό και τις ίδιες συνθήκες για κάθε ζευγάρι διαγωνιζομένων!
Με θαλάσσιες μονομαχίες, ένας εναντίον ενός!
Με αυστηρούς κανονισμούς, ως γνήσιο παιχνίδι τακτικής και ευφάνταστης στρατηγικής!
Με επιδέξιους ελιγμούς και τεχνική μέγιστων απαιτήσεων!
Με θεαματικότητα… κοιτώντας προς το άπειρο και μόλις 150 μ. από την ακτή!
Sani Cup – HMRT 2015: για μερικούς από μας, ένα “παιδικό-Match-Racing-όνειρο” που γίνεται πραγματικότητα την 1η Μαΐου στο Sani Resort της Χαλκιδικής.
